Schuldhulpverlening

8% van de huishoudens heeft problematische schulden. Uit schaamte en onwetendheid wordt vaak pas laat hulp gezocht: gemiddeld na 5 jaar, met gemiddeld €43.000 aan betalingsachterstanden en schulden, bij gemiddeld 14 schuldeisers. Als uw werknemer in deze situatie zit, is het waarschijnlijk dat hij hier niet zonder hulp uitkomt. Naar wie kunt u hem doorverwijzen?

  1. 1

    De gemeente biedt hulp

    Elke gemeente biedt gratis schuldhulpverlening aan inwoners. Uw werknemer moet zich wel zelf melden als hij hulp wil. Het is handig als u weet hoe de schuldhulpverlening is geregeld in de gemeenten waar veel van uw werknemers wonen. Hiervoor kunt u op de website van betreffende gemeente zoeken op ‘schuldhulp’. Of u kunt dit nagaan via Geldfit (website, chat, 0800-8115).

    Proces schuldhulpverlening verschilt per gemeente

    De toegang en uitvoering van de schuldhulpverlening verschilt per gemeente. In sommige gemeenten loopt dit via het sociaal wijkteam, terwijl een werknemer die in een andere gemeente woont direct naar de uitvoerder van de schuldhulpverlening kan gaan.

    Ook de aanvraagprocedure voor schuldhulpverlening kan verschillen. In de ene gemeente kan uw werknemer binnenlopen om zich aan te melden, terwijl hij in een andere gemeente eerst een uitgebreid formulier moet invullen. Daarna volgt een uitgebreide intake en een stabilisatiefase.

    De uitvoering van de schuldhulpverlening kan bij een afdeling van de gemeente liggen, bij een gemeentelijke kredietbank of bij een externe partij die door de gemeente wordt ingehuurd, zoals de Plangroep. Soms doet de gemeente zelf de intake en voert een kredietbank of extern bedrijf de verdere begeleiding uit. Deze organisaties zijn lid van de NVVK: de branchevereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren.

    De schuldregeling

    Onderdeel van de schuldhulpverlening kan een driejarige schuldregeling zijn, met aan het eind een kwijtschelding van de nog resterende schuldbedragen. Dat is de minnelijke schuldenregeling. De schuldhulpverlener berekent de afloscapaciteit en het maandelijks ‘vrij te laten bedrag’ en onderhandelt met schuldeisers. Uw werknemer moet dan drie jaar lang rondkomen van een laag bedrag. Uw werknemer mag geen nieuwe achterstanden of schulden maken en moet zich maximaal inspannen om schulden af te lossen. Na afloop wordt het nog openstaande bedrag aan schulden kwijtgescholden door de schuldeisers.

    Voor het traject van start gaat, vragen schuldhulpverleners aan alle schuldeisers of ze willen meewerken aan een schuldregeling. De minnelijke regeling kan alleen doorgaan als iedereen akkoord gaat. Als een schuldeiser weigert om mee te werken, dan kan via de rechter een dwangakkoord worden aangevraagd. 

    Ook kan de gemeente de rechter vragen om een wettelijk traject (WSNP) te starten. Schuldeisers worden dan gedwongen om mee te werken. Ook dan krijgt uw werknemer een laag maandbedrag. Bij dit traject krijgt uw werknemer een ‘Wsnp bewindvoerder’; hij zorgt ervoor dat de schuldenaar zich maximaal inspant om de schulden zoveel mogelijk af te lossen en brengt jaarlijks verslag uit bij de rechter. 

    Meer informatie staat op de website van het Juridisch loket en op de website Zelfjeschuldenregelen.

    Budgetbeheer

    Naast het regelen van de schulden bieden veel gemeenten ook budgetbeheer of beschermingsbewind aan. Het is aan te raden daar ook naar te vragen, als een regeling van de schulden niet meteen mogelijk is. Dan worden de vaste lasten betaald en dit brengt vaak rust in de hectische financiële situatie. Daar zijn mogelijk wel kosten aan verbonden. Zie hiervoor de pagina Hulp-bij-administratie en geldzorgen.

  2. 2

    Werkgevers kunnen schuldhulp ook inkopen

    Om het proces te versnellen, kiezen sommige werkgevers ervoor om zelf hulp in te kopen voor werknemers. Daarvoor zijn meerdere mogelijkheden: u kunt bijvoorbeeld een kort traject met een budgetcoach aanbieden om de inkomsten / uitgaven / achterstanden en administratie op orde te brengen, zodat uw werknemer sneller het traject met de gemeente kan ingaan.  

    Sommige budgetcoaches en schuldbemiddelaars bieden uitgebreide trajecten aan, waarbij zij met de schuldeisers afspraken maken en de werknemer langdurig begeleiden. Een uitgebreid meerjarig traject kost meestal een paar duizend euro. 

    Uw werknemer kan niet voor zichzelf schuldhulpverlening inkopen tegen betaling; dat is wettelijk verboden. Werkgevers mogen dit wel inkopen voor hun werknemers.

    Aandachtspunten bij de keuze

    Er worden geen wettelijke eisen gesteld aan personen of bedrijven die trajecten van schuldregeling aanbieden. Als u voor een uitgebreid traject kiest, zoek dan een aanbieder die veel ervaring heeft, goede referenties en resultaten kan laten zien en liefst ook lid is van de NVVK. De NVVK is de branchevereniging voor publieke en private schuldhulpverlening en sociaal bankieren. De NVVK heeft een groot aantal convenanten afgesloten met schuldeisers. Lidmaatschap van de NVVK vergroot de kans op medewerking van belangrijke schuldeisers. Daarnaast controleert de NVVK de werkwijze van haar leden. U kunt hier zien wie lid is van de NVVK.

    Vraag aan de aanbieder hoe deze de intake vormgeeft en hoe het traject er uitziet. De aanbieder moet bij uw werknemer nagaan of hij het traject overziet en of hij gemotiveerd is om daaraan te beginnen. Net als bij de gemeentelijke schuldhulp zal de werknemer een aantal jaar moeten rondkomen van een laag bedrag, om een zo groot mogelijk deel van de schulden af te betalen. Een goede aanbieder komt soms tot de conclusie dat iemand nog niet ‘klaar’ is voor een schuldregeling of dat andere dienstverlening zoals budgetcoaching of budgetbeheer beter past. Vraag om referenties van andere opdrachtgevers en vraag eventueel meerdere offertes aan, als u voor meerdere werknemers schuldhulp wilt inkopen.

  3. 3

    Blijf betrokken

    Uw werknemer kan gedurende de driejarige schuldregeling extra aandacht en ondersteuning gebruiken. Professionele schuldhulpverlening zorgt voor rust en regelmaat. Maar het is een hele opgave om drie jaar lang rond te komen van het absolute minimum, zonder nieuwe achterstanden en schulden te maken. Het helpt als u vraagt hoe het gaat. Of als u tijdens werktijd de ruimte geeft om naar afspraken met de schuldhulpverlening te gaan.